Erling Haaland: Liệu có phải cỗ máy ghi bàn đơn thuần ?

Khi Haaland khép lại mùa giải 2024-25 với chỉ 22 bàn thắng, với 19 bàn không tính penalty tại Premier League, ít hơn chính anh ở hai mùa trước đó (27 và 36 bàn), chỉ về đích thứ ba trong cuộc đua vua phá lưới, xếp sau cả Isak, thì không ít người đã vội vã đặt lại câu hỏi: Phải chăng Haaland đang “thụt lùi”? Nhưng, chẳng phải từ trước giờ anh cũng chỉ là một trung phong cổ điển, sống nhờ vào đầu ra bàn thắng?

Câu trả lời, như mọi khi, nằm ở chi tiết và ngữ cảnh. Và càng đi sâu, thì càng thấy Haaland chưa bao giờ là mẫu tiền đạo đơn chiều như người ta vẫn nghĩ.

Ở tuổi 25, Haaland vẫn là một trong những cây săn bàn hàng đầu châu Âu. Tuy nhiên, số lượng bàn thắng của anh đang phản ánh một sự thay đổi mang tính hệ thống, nơi Haaland không chỉ là điểm đến cuối cùng duy nhất của mọi đợt lên bóng, mà đã dần trở thành một phần trong chiến lược tổng thể về không gian và di chuyển mà Guardiola đang xây dựng cho hàng công Manchester City, với việc tối ưu các bài 3rd man run trực diện vốn đang là xu hướng trong những mùa qua.

Điều này có thể thấy rõ trong cách Pep khai thác Haaland không chỉ là một sát thủ săn bàn, mà còn như một người “gây nhiễu”: mỗi khi tuyến giữa có bóng, anh lập tức thực hiện những pha chạy chéo phía sau hàng phòng ngự, khiến ít nhất một trung vệ bị kéo theo; hoặc ngược lại, là những pha giật lùi bất ngờ có chủ đích. Từ đó, các đồng đội tuyến hai như Alvarez lúc trước, Foden hay gần đây là Marmoush có thể khai thác trực diện các khoảng trống giữa hai tuyến hoặc ngay sát half-space với vai trò của “Người Tự Do”; hoặc thực hiện những pha run-behind ngược hướng với những bước lùi nói trên của Haaland.

Thực tế, cách chơi này đã hình thành từ mùa đầu tiên khi Haaland kết hợp với Gundogan hay De Bruyne cực kỳ bùng nổ góp phần rất lớn vào hành trình giành cú ăn 3, rồi được tối ưu hơn nữa ở mùa 2023-24 khi kết hợp với Alvarez hay đặc biệt là Foden, và trở nên rõ ràng ở mùa giải vừa rồi khi tân binh Marmoush liên tục ghi bàn nhờ những concept di chuyển ngược hướng của Haaland.

Việc Haaland luôn “ghim” cả hai trung vệ đối phương, giữ vị trí cao nhất trên sân, kết hợp với việc liên tục thực hiện những pha di chuyển, tạo tiền đề cho các đường bật nhả hoặc những pha đột phá trực diện từ tuyến hai, chính là một yếu tố chiến thuật đặc biệt mà không phải trung phong nào cũng đảm đương được. Nhưng cũng phải công nhận rằng khả năng hold-up ball của Haaland đã cải thiện nhiều so với trước đây, đặc biệt càng lợi hại hơn khi nó linh hoạt kết hợp với cơ chế di chuyển liên tục hay run-behind sở trường.

Không chỉ là tác nhân chiến thuật khi không bóng, Haaland vẫn duy trì những phẩm chất cốt lõi khiến anh trở nên khác biệt. Kỹ năng chọn vị trí, di chuyển giật lùi rồi bứt tốc để tách khỏi hậu vệ, hay chỉ đơn giản là nghiêng vai, đổi trục cơ thể để tạo ra khoảng cách trong vòng cấm, để tạo ưu thế thống trị, cho việc săn bàn sở trưởng, tất cả đều là những chi tiết nhỏ nhưng có thể chuyển hóa thành bàn thắng chỉ trong tích tắc. Không ít lần, hai trung vệ đối phương đã “sấp mặt” vì chỉ một cú nhún người hoặc những pha động tác giả đơn giản rồi đổi hướng đột ngột từ tiền đạo người Na Uy.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh Man City mùa vừa rồi thi đấu sa sút, đặc biệt là sau sự sa sút của đối tác ăn ý là De Bruyne mùa trước, người đã chuyển sang Napoli, thì việc số bàn thắng của Haaland sụt giảm cũng không phải là điều quá bất thường. Thậm chí, việc Pep yêu cầu các cầu thủ tìm kiếm Haaland ngay từ đường chuyền đầu tiên thay vì chờ đợi cung bóng cho những pha bóng kết liễu cuối cùng, cho thấy niềm tin lớn lao mà chiến lược gia người Tây Ban Nha dành cho tiền đạo số 9.

Và khi mùa giải 2025-26 đang tới gần, với sự xuất hiện thêm của những cái tên cũng cực kỳ trực diện trong di chuyển và tấn công ở giữa hai tuyến như Cherki, Reijnders và vẫn còn đó là cả Marmoush hay Foden, thì vai trò làm tường, kéo mở khoảng trống và chim mồi hút người của Haaland chắc chắn sẽ càng được phát huy. Việc một trung phong không cần chạm bóng quá nhiều nhưng vẫn có thể định hình cả cấu trúc triển khai bóng của đội là điều không dễ thấy, ngay cả ở cấp độ bóng đá đỉnh cao.

Nhân dịp sinh nhật lần thứ 25 của Haaland, nếu có một điều muốn gửi đến anh, thì đó là: hãy cứ là chính mình. Tiếp tục cống hiến không chỉ bằng những bàn thắng, mà còn qua những pha di chuyển không bóng đầy thông minh, cùng sự hiện diện âm thầm nhưng luôn mang lại giá trị cho sự tỏa sáng của chính các đồng đội phía sau. Bởi đến một lúc nào đó, tất cả sẽ nhận ra, anh chưa từng chỉ là một tay săn bàn đơn thuần.

Xem ngay Vaoroi TV để cập nhật ngay những trận đấu hay, đăng ký tài khoản để nhận các phần thưởng giá trị.